Anne Schipper is behalve regiocoördinator van Pure Energie ook voorzitter van Jong RES. Twee petten die heel goed samengaan, vindt zij. “In Jong RES voel ik de urgentie van mijn generatie om het roer om te gooien. In mijn baan voor Pure Energie kan ik daar concreet invulling aan geven. En dat gaat lukken. Wij zitten nu op een kantelpunt in de Energietransitie.”

Misschien de verwondering die zij altijd heeft gevoeld voor de natuur? Anne vindt het lastig om uit te leggen, maar zij heeft altijd de intrinsieke motivatie gehad om in haar eigen woorden ‘de wereld mooier te maken dan deze nu is’. Na een uitgebreide verbouwing, woont zij nu ruim drie maanden samen met haar partner in hun nieuwe woning in Zutphen. Anne: “Zonnepanelen op ons eigen dak is een droom die nog niet in het budget past, maar verder hebben wij het huis zo duurzaam mogelijk verbouwd. De zolder is geïsoleerd en de tochtende voordeur vervangen. Zo gaan we langzaam maar zeker verder.”

Swipocratie

Vanzelfsprekend is deze nieuwe inwoonster van Zutphen vast van plan om actief te worden binnen de lokale energiecoöperatie, maar als voorzitter van Jong RES ontbreekt daarvoor nu nog de tijd. “Als jongeren willen wij ook meepraten over onze energievoorziening. Het gaat ten slotte om onze toekomst”, licht Anne de missie van de jongerenvrijwilligersorganisatie toe.
In de ene RES lukt dat beter dan in de andere, maar bijna overal boekt Jong RES resultaat, is haar vervolg. “In Noord-Holland hebben wij input gegeven op de RES teksten, in Drenthe zitten wij in de stuurgroep. Misschien nog wel leuker is de Swipocratie binnen de 4 RES-regio’s in de provincie Brabant van de Brabantse Milieufederatie, waar wij als Jong RES bij betrokken zijn. Al swipend kunnen jongeren aangeven wat ze vinden van verschillende klimaatdilemma’s. En zo gebeurt er in elke RES eigenlijk wel wat.”

Weerstand

Daar waar veel jongeren overtuigd zijn van nut en noodzaak van een energietransitie, levert de uitvoering van het klimaatakkoord ook tegenstand op. Nog meer dan grootschalige opwek met zonnevelden, halen windprojecten gevoelens van angst en boosheid bij mensen naar boven, merkt Anne in haar werk voor Pure Energie. Zij is verantwoordelijk voor het zoeken van mogelijke locaties voor grootschalige opwek in onder meer Utrecht. “Alle emoties komen voorbij en die moeten wij serieus nemen. Dat doen wij door de tijd te nemen om met deze mensen in gesprek te gaan”, klinkt het begripvol. “Aan de andere kant komt het heftige verzet van relatief een kleine groep die fel tegen is. De meeste Nederlanders willen wel een duurzamere wereld, alleen hoor je hen minder duidelijk.”

Waar de mogelijke locaties in Utrecht liggen, kan zij nog niet zeggen. “Halverwege dit jaar wordt dat deels duidelijk in de RES U16 en RES Amersfoort, maar het is geen geheim dat de provincie Utrecht lastig is. Het is hier dichtbevolkt en er spelen veel belangen. Toch zijn er in bijna elke gemeente wel plekken. Plekken waar de opwek niet te veel overlast voor omwonenden en natuur veroorzaakt en waar de windmolens passen in de lijnen of bij de infrastructuur van het landschap. Projecten kunnen na goed overleg met stakeholders zelfs een eigen waarde toevoegen als het gaat om verrijking van de biodiversiteit.””

Kantelpunt

De omslag naar zon en wind is overigens niet meer te stuiten, is haar stellige overtuiging. “Wij zitten nu op een kantelpunt in de energietransitie. Tot nu toe ging het realiseren van wind- en zonprojecten soms moeizaam en daardoor niet heel snel, maar de komende jaren gaan wij een flinke slag hierin maken. De gemeenten zijn nu aan zet als het gaat om de invulling van de RES en ik zie dat ze het gesprek nu ook aangaan met hun inwoners, belangenorganisaties en bedrijven.”
Anne verwacht dat dit gesprek gaat bijdragen aan gedragen projecten die sneller gerealiseerd kunnen worden. “Over tien jaar zijn de plannen waar we nu over praten werkelijkheid en zal Nederland, conform de ambitie, 35 terrawattuur schone energie per jaar opleveren.”

Lokaal eigenaarschap

In Utrecht hebben de lokale energiecoöperatie Heuvelrug Energie en Pure Energie een intentieovereenkomst getekend om samen de mogelijkheden voor het ontwikkelen van zonne- en windenergie in de gemeente te onderzoeken. Gesprekken met andere lokale energiecoöperaties in Utrecht zijn in volle gang, zegt Anne. “Met Deventer Energie zijn wij in 2013 een grootschalig windproject gestart. Als Pure Energie merkten wij hoeveel toegevoegde waarde lokale samenwerking biedt als het gaat om het creëren van draagvlak bij zowel gemeenteraad als bewoners. Dit willen wij ook graag in Utrecht.”

Behalve meer draagvlak, heeft een energieleverancier als Pure Energie ook veel aan de specifieke lokale kennis die de coöperaties meebrengen, voegt zij daaraan toe. “De betrokken vrijwilligers kennen de eventuele gevoeligheden en kenmerken van een gebied. Die kennis meenemen in het plan, maakt een plan vaak beter. Tegelijkertijd kan de lokale coöperatie weer profiteren van de kennis en expertise die wij als ontwikkelaar in huis hebben. Op deze manier is samenwerken echt een win-win voor beide partijen”, is haar enthousiaste betoog.

Zij raadt elke coöperatie aan om grootschalige opwek en 50% eigenaarschap serieus te overwegen. De geest is uit de fles en komt daar niet meer in terug, stelt ze. “Bedenk wel dat lokaal eigendom om grote investeringen gaat. Het is daarom belangrijk dat je organisatie op orde is”, waarschuwt ze.
Een coöperatie die al jaren bestaat zal er eerder klaar voor zijn dan een coöperatie die pas is opgericht. Juist daarom is het heel waardevol dat Energie van Utrecht is opgericht, volgens Anne.  “Het projectenbureau is een uitgelezen kans om ervaring en kennis te delen, zodat meer energiecoöperaties een waardevolle partner kunnen worden in de energietransitie die op stapel staat. ”