Marinus Kamphorst is RES-vertegenwoordiger voor de energiecoöperaties in de regio Amersfoort. Vanwege een nieuwe baan wil hij het stokje nu overdragen. Niet omdat het saai is, benadrukt Marinus. “Ik heb het werk met veel plezier gedaan. Als je interesse hebt in de politiek en het energielandschap van Nederland is dit de ideale uitdaging.”

Hij wil graag meehelpen, houdt ervan om zaken bestuurlijk op te pakken en speelt graag het politieke spel. Eigenlijk is het niet verwonderlijk dat Marinus Kamphorst via Eemnes Energie al snel de vraag kreeg of hij de energiecoöperaties in de regio Amersfoort in het RES-overleg wilde vertegenwoordigen.

“Het is nu twee jaar geleden dat ik ‘ja’ zei”, blikt hij terug. “Eigenlijk was mijn doel om dit werk een jaar of vijf te doen, maar het is niet goed te combineren met mijn nieuwe baan. Ik ga als directeur in het basisonderwijs aan de slag. Een jongensdroom, die uitkomt, maar die naar mijn gevoel niet goed samengaat met het RES-werk. Ik zou de energiecoöperaties, Energie van Utrecht, Energie Samen en NMU tekortdoen.”

Kleinste RES-regio
De regio Amersfoort is met negen gemeenten de kleinste RES-regio van Nederland, maar daardoor niet minder interessant vertelt Marinus verder. “Door de dichtheid van de infrastructuur met wegen en spoorwegen, het aantal woonkernen en de grote oppervlakte natuurgebied is het moeilijk om hier wind op land te realiseren.”

Dit betekent zeker niet dat deze RES-regio ambities kan laten varen, vervolgt hij direct na deze constatering. “Wij hebben zon- en windprojecten op land nodig om de doelen die zijn gesteld in de energiestrategie te halen. Ook in 2030 willen wij dat er elektriciteit uit het stopcontact komt.”

Weerstand
Niettemin ziet Marinus dat de weerstand bij burgers groeit, ook omdat veel grote energieleveranciers met de duurzame opwek op land aan de haal gaan. Zijn eigen woonplaats Eemnes is hier een sprekend voorbeeld van. Aan de rand van het dorp ligt een zonneveld, waaruit de gemeente de CO2-verlaging krijgt, maar waar de burgers verder niet in deelnemen.

“Ik denk dat hier een belangrijke uitdaging ligt. Het halen van de RES-doelen lukt alleen samen met de plaatselijke bevolking. Voor die participatie is tot nu toe te weinig aandacht geweest, ook in de politiek. Bij veel gemeenteraden ontbreekt voldoende kennis over dit onderwerp en het gevoel voor urgentie.”

Handig manoeuvreren in het speelveld tussen bewoners, politiek en energiecoöperaties is dan ook de belangrijkste opgave voor de nieuwe RES-vertegenwoordiger volgens de betrokken Eemnesser. “Zeker de komende periode is interessant, want volgend jaar zijn de gemeenteraadsverkiezingen en die invloed laat zich nu voelen. Partijen brengen liever geen ongemakkelijke boodschap.”

Vertrouwen
Marinus trad aan als RES-vertegenwoordiger in de tijd dat de concept-RES’sen werden gepresenteerd. Sindsdien is er in de regio Amersfoort weinig politieke besluitvorming geweest over de energiestrategie, merkt hij op. “Ik heb het gevoel dat gemeenteraadsleden daarvoor te weinig vertrouwen in zichzelf en de burger hebben. Ook lezen zij de stukken soms slecht en staat het onderwerp niet hoog op de agenda. Mijn opvolger zal hieraan moeten blijven trekken.”

Daarmee is de klus overigens niet geklaard, voegt hij er waarschuwend aan toe. “Gemeenten als Soest en Baarn hebben goede pogingen ondernomen om met inspraak van bewoners lokaal wind op land te realiseren. En dan nog ontstaat er nieuwe weerstand vanuit andere inwoners. Als RES-vertegenwoordiger is het dan zaak om de moed erin te houden en door te gaan met verbinden.”

Een andere uitdaging ligt volgens hem in het totaal versnipperde energielandschap. “Projectbureau Energie van Utrecht is een zeldzaam voorbeeld van samenwerking tussen energiecoöperaties. Ook in de regio Amersfoort zouden we meer samen moeten optrekken om een vuist te kunnen maken tegen de grote georganiseerde partijen.”

Rol energiecoöperaties
Verder is het belangrijk, zegt Marinus, dat de nieuwe RES-vertegenwoordiger zich realiseert dat de coöperaties in de regio een bont gezelschap vormen. “Sommige zijn serieus bezig met lokaal eigenaarschap en grootschalige opwek, maar er zijn ook lokale energie-initiatieven die al blij zijn met één collectief zonnedak in de gemeente. Coöperaties zijn als lokale speler cruciaal voor het draagvlak. Vaak meer dan zij zelf beseffen. In mijn overleggen met de energiecoöperaties probeer ik hen daarvan te overtuigen en aan te sporen deze rol actiever op te pakken.”

Participatiecoalitie
Een positief punt is dat de participatiecoalitie meer dan voorheen betrokken is bij het besluitvormingsproces. Marinus: “Het heeft even geduurd, maar wij hebben een voet tussen de deur gekregen en zijn nu aanwezig bij bestuurlijke overleggen tussen wethouders en burgemeesters. ”

Daarnaast volgt Marinus samen met NMU de RES-besluitvorming op de voet, bezoekt hij RES-bijeenkomsten en andere landelijke netwerkvergaderingen en rapporteert daarover.

“Het werk kost mij gemiddeld twee tot drie dagdelen per maand, maar daar krijg je een mooie ervaring voor terug. Naast de vergoeding voor het werk van Energie van Utrecht, heb ik als RES-vertegenwoordiger veel mensen leren kennen bij de regionale energiecoöperaties en in de politiek. Ook heb ik nu veel meer kennis van energievraagstukken.”

Boeiende baan
De basisschooldirecteur in spe denkt dat voor iedereen die betrokken wil zijn bij de energietoekomst van Nederland RES-vertegenwoordiger een boeiende baan is. “Wel is het handig als je goed kunt luisteren, interesse hebt in het politieke speelveld en daarin belangen kunt behartigen en keuzes durft te maken. De discussies zijn soms fel, maar zolang je niet een gespreid groen bedje verwacht, is dit een leuke uitdagende functie.”

Oproep nieuwe RES-vertegenwoordiger
Interesse om Marinus op te volgen als RES-vertegenwoordiger voor RES-regio Amersfoort? Stuur een mail naar: marinus@energievanutrecht.nl