Over windpark Groote Haar –

Energiecoöperatie De Knotwilg is al vergevorderd met windproject Groote Haar in Gorinchem. Twee windmolens komen er langs de A27, mede door de coöperatieve inspanningen. Mogen we voorzitter Koos Timmer bellen om ervaringen te horen? Dat mag.

Nog vóór de eerste vraag gesteld is, wil Koos al graag twee dingen zeggen. Het eerste: in het bestuur van een lokale coöperatie moet ondernemerschap zitten. Anders gaat zo’n project met alle risico’s van dien niet lukken. En ten tweede: verkijk je niet op de termijnen bij een windproject. Die zijn lang. En dat kan consequenties voor de vergunningen hebben. In hun eigen vergunning van vier jaar terug stond een maximale hoogte genoemd voor de windturbines. Maar door de jaren heen werd onder andere de stroomprijs anders en bleek die hoogte niet meer rendabel. Een nieuwe offerte voor grotere molens was duurder en de vergunning paste niet meer. ‘Pas dus op dat de vergunning niet knelt, vraag ruim aan, met de blik op de situatie over vier jaar.’

Project Groote Haar
Het project in het kort: De Knotwilg – coöperatie in de Vijfheerenlanden en Alblasserwaard – ontwikkelt samen met Eneco twee windmolens langs de snelweg, goed voor 3000 kWh per jaar, genoeg voor 6000 huishoudens. De bedoeling is dat ze half 2022 draaien. De Knotwilg wordt voor 50% eigenaar en leent voor 10% van haar leden. Sinds maart 2020 konden de leden daarvoor inschrijven. De werving daarvoor gebeurde onder andere door een campagnefilmpje. Er is nu 1,2 miljoen aan toezeggingen binnen. De investeerders ontvangen rente en er gaat zodra de molens draaien jaarlijks 10.000 euro in een omgevingsfonds.‘ Maar nu zijn er natuurlijk ook al kosten. Daarvoor hebben we bij de leden 2 ton opgehaald, zonder garantie. Dat risico nemen zij puur op onze blauwe ogen.’

De stand
Hoe ver is het? ‘We zitten nu tegen financial close aan. De vergunning voor de grotere turbines moet nog binnenkomen. De bouwvergunning van de gemeente had al een marge van 10%, daar maken we nu gebruik van. We denken met een paar weken de offertes voor de bouw te kunnen accepteren. Maar daar heb je weer een ondernemersuitdaging: de offerte van Stedin vervalt eind december. Per 1 januari gaan de tarieven omhoog. Daar moeten we een oplossing voor vinden.’

Professionaliteit
De coöperatie laat zich ondersteunen door een projectleider ‘uit de koker van de projectleiderspool’. Maar het bestuur blijft bij alles nauw betrokken. ‘We lopen met niemand mee aan het handje. We trekken op met Eneco, maar daarvoor moet je een gelijkwaardige partner zijn, geen jaknikker. We zijn bij elk overleg, zoals met de gemeente, om te staan voor de lokale belangen.’
Een windproject neemt veel tijd en energie. ‘Veel meer dan zonneprojecten. De Knotwilg heeft een paar postcoderoosprojecten gedaan, maar nu laten we zon heel graag aan anderen, als het maar gebeurt. Alleen al de locatie zoeken voor een windturbine. Je hebt te maken met windmetingen. Er kan ergens beneden wél maar boven geen wind zijn. Flora en fauna- vergunningen spelen, dan zit je opeens in een vleermuisonderzoek. En slagschaduwgevolgen kunnen je draaiuren beperken, omdat er bijvoorbeeld anders te weinig groeit op een akker.’

Betrokkenheid bewoners
Is er weerstand? ‘Zoals overal. Voor de aanvraag van de bouwvergunning zijn wij huis aan huis bij bewoners langs gegaan. Kom binnen, zeggen ze dan. Je kunt daar onvoorstelbaar veel mee verdienen. Daarvoor is een coöperatie onmisbaar, je moet in de huid van de bewoners kruipen. We zijn ook in Zijderveld een project aan het ontwikkelen, met Greentrust. Daar was een informatiebijeenkomst met ook veel tegenstanders. Je moet daar begrip voor hebben en goed luisteren. En proberen te achterhalen wat precies hun motief is. De schadevergoeding in je business case kan soms weerstand wegnemen, als dat het motief is, of wijzen op regels die landelijk gelden kan ook helpen. En niet in een emotie toezeggingen doen. Iemand zei: de molen komt niet in úw achtertuin. Dan zeg ik: realiseer je, ze zullen overal komen. Maar als onze eigen leden niet willen, dan is dat zo, dat volgen we. Belangrijk is dat je bezwaren voorkomt, niet naar de Raad van State hoeft. Dat kost zóveel tijd en geld.’

Onze molen
Gevoel voor bewoners is de kracht van de coöperatie? ‘Ja en dat je dat gevoel ook in daden laat zien: met het omgevingsfonds bijvoorbeeld. Waarom zou alleen die ene agrariër gecompenseerd moeten worden, we kunnen er allemáál baat bij hebben. Het zou mooi zijn als we op de molens een soort stoplicht kregen, bij wijze van spreken, als die groen is zien we allemaal: kijk es, daar komt onze energie nu vandaan. Het doel is dat men gaat zeggen: dat is ónze molen!’

Meer informatie over windproject Groote Haar is te vinden op de website van De Knotwilg. En kijk hier voor het campagnefilmpje.