Het rapport voor de vergunningaanvraag bij de gemeente De Bilt voor de aanleg van zonneweide Voordaan is bijna klaar. Het geplande zonnepark bij Groenekan is een samenwerking tussen BHM Solar en BENG!, de lokale energiecoöperatie in De Bilt. “In onze aanvraag staat hoe wij omwonenden en andere stakeholders bij dit plan hebben betrokken”, legt Bouwe Taverne, projectleider namens BENG! uit. “We kijken terug op een succesvol participatietraject, ook omdat wij ‘grote oren’ hadden en goed hebben geluisterd.”

“Wij zijn begonnen om de stemming te peilen voor het zonnepark bij Groenekan in juli vorig jaar”, blikt Bouwe Taverne terug. Het plan waarvoor hij zich als projectleider inzet, is ambitieus. BENG! en BHM Solar willen op bijna 20 hectare langs de A27 een zonnepark van ongeveer 35.000 panelen – samen goed voor 17.000 MWh duurzame zonnestroom – aanleggen.

“In die zomer hebben wij de eerste bijeenkomsten georganiseerd met voor het dorp belangrijke organisaties als Groenekans Landschap, Vereniging Groenekan, hockeyclub MMHC Voordaan en Stichting Brigida die zich bezighoudt met het cultureel erfgoed”, is zijn vervolg. Na de zomervakantie, in september, waren de eerste publieke bijeenkomsten met omwonenden, de verenigingen en andere geïnteresseerden.”

Door, voor en van Groenekan

De reacties waren gemengd. Een aantal Groenekanners was enthousiast, twee andere bewoners hebben geprobeerd om omwonenden te organiseren en ze samen een stem te geven. Het heeft het overleg even opgeschort wat achteraf gezien misschien wel een ‘blessing in disguise’ is geweest, volgens Bouwe. De korte impasse gaf BENG! de kans om belangrijke vragen te beantwoorden: wat is op dit gebied het gemeentelijk beleid? Waarom hier en waarom nu?

Bouwe: “Wel hebben wij – ook door met tientallen mensen keukentafelgesprekken te voeren – het vertrouwen in Groenekan moeten winnen. BENG! is van oudsher meer actief in de stedelijke kernen dan op het platteland, dus wij moesten de mensen leren kennen en zij ons. Al met al denk ik dat wij hier aardig in zijn geslaagd. Ook omdat wij de belofte hebben gedaan dat Zonnepark Voordaan een initiatief zal zijn door, voor en van de bewoners van Groenekan.”

Participatierapport

In het Participatierapport dat initiatiefnemers hebben opgesteld, is zeer uitvoerig rekening gehouden met de wensen en zorgen van stakeholders, vervolgt Bouwe: “Wat hebben we gehoord staat in kolom 1, wat we daarmee hebben gedaan vindt de lezer in kolom 2. Deze maatregelen zijn voorts op de kaart van het plangebied terug te vinden. Op die manier voldoen we aan eisen op het gebied van transparantie. Dat geldt ook voor een paragraaf waarin we reflecteren op de manier waarop we de afspraken van de Gedragscode Zon op Land hebben verwerkt in het landschappelijk ontwerp.”

Het overleg met de verenigingen leidde uiteindelijk ook tot een aantal bemoedigende statements, zegt hij verder. “Eerder was er verzet tegen de komst van windturbines en daarom begreep iedereen dat een zonnepark in de nabije omgeving eigenlijk onontkoombaar is. Wel had elke vereniging een aantal inhoudelijke voorwaarden. Voor zover uitvoerbaar zijn alle opmerkingen van deze stakeholders onderdeel van de verkenningsaanvraag die wij binnenkort bij de gemeente indienen.”

BHM Solar

Zo is op verzoek van omwonenden en ander stakeholders de situering van de zonnepanelen in de vergunningsaanvraag een stuk opgeschoven en liggen deze niet meer in het zuidelijke deel van het oorspronkelijke plangebied. Voor het overige voldoet de locatie aan alle vereisten van de gemeente: de zonneweide is gepland langs bestaande infrastructuur op een kavel waarvoor de eigenaar geen toekomst zag.

Bouwe zwaait partner BHM Solar alle lof toe voor het vinden van deze plek. “Maarten de Vlugt en zijn collega’s hebben geluisterd naar de politiek en hebben ook met bewoners gesproken voordat zij tot deze locatiekeuze kwamen.”

De taakverdeling in de samenwerking tussen de twee partners is helder. BHM Solar richt zich op de technische, landschappelijke en juridisch-financiële aspecten van het project. BENG! is verantwoordelijk voor de participatie en de contacten met de omwonenden van de zonneweide.

Slagenlandschap

Zonneweide Voordaan is gepland in het zogenoemde ‘slagenlandschap’ rond Groenekan. In de middeleeuwen is deze grond in de lengterichting strook voor strook dwars op de weg ontgonnen. “In het zonnepark maken wij dit landschap duidelijker zichtbaar door langs de sloten meidoornhagen te planten. Dat geeft mooie zichtlijnen en is goed voor de biodiversiteit”, licht de projectleider namens BENG! toe. “Ook is in het plan gedacht aan natuurontwikkeling in de toekomst. Onze vergunningsaanvraag is voor dertig jaar, daarna kan Groenekan kiezen: de grond verkopen voor bijvoorbeeld woningbouw en de opbrengsten gebruiken voor natuurontwikkeling of het park zelf een ecologische bestemming geven.”

De vergunningsaanvraag ligt binnenkort bij de gemeente De Bilt op de mat. Bouwe: “De politiek is dan aan zet. Het college van B&W moet in beginsel binnen 26 weken uitspraak doen als al onze stukken op orde zijn. Daarna hebben belanghebbenden de mogelijkheid om hun zienswijzen in te dienen, waarna een tweede ronde volgt. Al met al hoop ik dat wij begin volgend jaar de SDE-aanvraag kunnen doen en in 2024 met de aanleg van de zonneweide kunnen beginnen.”

Gezond verstand

Heeft de projectleider van BENG! terugkijkend op de succesvolle start van dit traject nog tips voor energiecoöperaties die ook een grootschalig zonproject willen beginnen? “Meerdere”, klinkt het lachend. “Ik weet dat veel energiecoöperaties zelf de ontwikkellocatie willen kiezen, maar zelf ben ik erg tevreden over de samenwerking met BHM Solar. Projectontwikkelaars hebben meer contacten en expertise op dit vlak. Als lokale energiecoöperatie mis je deze kennis en sta je daardoor eerder op achterstand. Door de wens alles zelf te doen, loop je het risico achter het net te vissen.”

Het tweede advies dat hij wil meegeven is om goed te letten op de verslaggeving van bijeenkomsten. “De verslagen van onze eerste bijeenkomsten schreven wij door ons enthousiasme met een te positieve toonzetting. Het was een en al hosanna en aanwezigen vielen ons daar terecht op aan. Laat verslaggeving daarom altijd valideren en schrijf zo objectief mogelijk. Daarnaast raad ik iedereen aan om het gezond verstand te gebruiken. De werkelijkheid is niet in modellen of afvinklijstjes te vatten. Blijf altijd dicht bij de werkelijkheid en doe die dingen, waarvan je aanvoelt dat die op dat moment en in die situatie juist zijn.”

Tekst: Koosje de Beer